شناسایی ژنهای بتالاکتاماز وسیع الطیف blaCTX-M و blaSHV در جدایههای اشریشیاکلی بدست آمده از مدفوع گاومیش در استان آذربایجان غربی

 مقدمه و هدف: آنزیم‌های بتالاکتاماز مهمترین عامل مقاومت نسبت به آنتی‌بیوتیک‌های گروه بتالاکتام در میان باکتری‌های گرم منفی می‌باشند. در سال‌های اخیر، تولید آنزیم‌های بتالاکتاماز وسیع الطیف (ESBLs) در میان باکتری‌ها به ویژه باکتری‌های با منشا دامی شیوع فراوانی یافته و این موضوع از لحاظ بهداشت عمومی حائز اهمیت می‌باشد. هدف از این مطالعه ارزیابی حضور ژن‌هایblaSHV و blaCTX-M در جدایه‌های اشریشیاکلی بدست آمده از نمونه‌های مدفوع گاومیش‌های مناطق مختلف استان آذربایجان غربی می‌باشد. مواد و روش کار: در این تحقیق 105 جدایه اشریشیاکلی (ارومیه 33 جدایه، خوی 33 جدایه ، پیرانشهر 24 جدایه و میاندوآب 15 جدایه) با استفاده از ویژگی‌های کشت، خصوصیات بیوشیمیایی و تکثیر ژن کد کننده 23S rRNA اختصاصی گونه اشریشیاکلی شناسایی شد و سپس با استفاده از روش PCR حضور ژنهای کد کننده بتالاکتامازهای وسیع الطیف مربوط به خانواده‌های CTX-M و SHV مورد ارزیابی قرار گرفتند. نتایج و بحث: از مجموع 105 جدایه اشریشیاکلی مورد مطالعه، 47 جدایه (7/44%) حاوی ژن blaCTX-Mبودند که به تفکیک نواحی مورد مطالعه 14 جدایه (4/42%) از ارومیه، 21 جدایه (6/63%) از خوی، 6 جدایه (25%) از پیرانشهر و 6 جدایه (40%) از میاندوآب بدست آمد، در حالیکه ژن blaSHV در هیچکدام از جدایه‌ها شناسایی نگردید. تجزیه و تحلیل‌های آماری میزان شیوع ژن blaCTX-M در بین مناطق مختلف مورد بررسی در استان آذربایجان غربی با استفاده از نرم افزارMinitab نسخه 15 نشان داد که اختلاف معنی‌داری در بین مناطق مورد مطالعه وجود ندارد که این امر ممکن است ناشی از الگوی درمانی یکسان در مناطق مورد مطالعه باشد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان می‌دهند که اشریشیاکلی‌های کومنسال دستگاه گوارش گاومیش مخزنی برای بتالاکتامازهای وسیع الطیف بویژه از نوع CTX-M بوده که این موضوع از لحاظ بهداشت عمومی و نیز انتقال ژن‌های مقاومت به باکتری‌های بیماری‌زا باید مورد توجه قرار گیرد.